Obciążenia działające na budynki

Obciążenia działające na budynki można ogólnie podzielić na dwie grupy, a mianowicie geofizyczne oraz spowodowane działalnością człowieka.

Obciążenia geofizyczne spowodowane są zmianami występującymi w przyrodzie i można w nich wyróżnić obciążenia wywołane grawitacją, zjawiskami meteorologicznymi i sejsmicznymi.

Do grupy obciążeń wywołanych grawitacją należą obciążenia stałe i zmienne pochodzące od działalności człowieka w trakcie użytkowania budynku. Obciążenia meteorologiczne zmieniają się w czasie i zależą od położenia geograficznego budowli. Do tych obciążeń należą: działanie wiatru, temperatury, deszczu, śniegu i lodu. Obciążenia sejsmiczne i parasejsmiczne spowodowane są ruchem podłoża gruntowego.

Obciążenia mogą działać na budynek w sposób statyczny lub dynamiczny. Obciążenia mogą być stale i zmienne.

Do obciążeń stałych zalicza się obciążenie, którego wartość, kierunek i położenie pozostają niezmienne w czasie użytkowania budowli. Do obciążeń stałych należą ciężar własny stałych elementów budowli i konstrukcji, w tym elementów nośnych i osłonowych, ciężar własny gruntu i parcie z niego wynikające.

Do obciążeń zmiennych należy obciążenie, którego wartość, kierunek i położenie mogą zmieniać się w czasie użytkowania budowli. Obciążenia zmienne dzielą się na: w całości długotrwałe, w części długotrwałe oraz w całości krótkotrwałe.

Do obciążeń w całości długotrwałych zalicza się “ciężar własny tych części konstrukcji, których położenie może być zmienne w czasie użytkowania budowli, oraz ciężar własny urządzeń związanych na stałe z użytkowaniem budowli itp.

Do obciążeń w części długotrwałych należą obciążenia stropów w pomieszczeniach magazynowych, przemysłowych, mieszkalnych, obciążenia od urządzeń dźwigowo-transportowych, np. suwnic mostowych, ciężar ludzi, urządzeń i materiałów w miejscach remontu maszyn itp.

Do obciążeń w całości krótkotrwałych zalicza się obciążenie śniegiem, wiatrem, działaniem temperatury pochodzenia klimatycznego oraz obciążenia powstające w czasie wykonywania, transportu i wznoszenia konstrukcji budowlanych itp.

W projektowaniu elementów konstrukcyjnych i ustrojów budowlanych uwzględniane są obciążenia stałe i zmienne, które mogą wystąpić w czasie budowy (montażu konstrukcji) lub w okresie użytkowania budowli.

Do obliczeń przyjmuje się mniej korzystną wartość obciążeń całkowitych.

Obciążenia stałe elementów, konstrukcji i budowli wyznacza się na podstawie projektowanych lub istniejących wymiarów elementów (objętości m3) oraz normowych mas objętościowych użytych materiałów. Tak uzyskane obciążenia (Gk) nazywają się obciążeniami charakterystycznymi.

Siły wewnętrzne (M — moment, N — siłę osiową, Q — siłę poprzeczną) w ustrojach konstrukcyjnych wyznacza się korzystając z metod mechaniki budowli, teorii sprężystości lub plastyczności.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami technicznymi przekroje konstrukcyjne wymiaruje się metodą stanów granicznych.